Herkesin hayatında, geleceğin belirsiz göründüğü zamanlar olur. İşimize, derslerimize, hedeflerimize ve hayallerimize odaklanmakta zorlandığımız, kafamızın çok karışık olduğu zamanlar... Yapılacak bir sürü işimiz var, değil mi? Vermemiz gereken onlarca karar...
Aslında, benim kafamda çok dağınık ve zihnimi rahatlatmak için geldiğim bu ormanda daha da kayboldum gibi görünüyor... Şu ağaç tanıdık geldi, sanırım buradan gideceğim...
"Düşüncelerimizin karmaşıklığı, bir ormanda kaybolmaya benzer. Ormanda dolaşırken, sayısız ağaç, bitki ve yollarla karşılaşırsınız. Her biri birbirine benziyor... Aynı şekilde, aklımız da birçok fikir, bilgi ve düşünce ile doludur. Bu yolların her biri farklı bir yere götürebilir ve hangi yolun doğru olduğunu seçmek bazen karmaşıktır.
Düşünceler arasında gezinmek ve hangi fikrin öne çıktığını belirlemek, bazen zorlu bir labirentten çıkmaya çalışmak gibidir. Neyse ki, benim bir haritam var ve yolumu bulmayı başardım... Yeni şeyler öğrenip, bunları kolayca hafızamda tutmanıza yardımcı olabileceğini düşündüğüm bir düşünce tekniği önermek istiyorum... Böylece, siz de kaybolduğunuz zaman yolu kolayca bulup hedeflerinize ulaşabilirsiniz.
Hayatımızı daha belirgin hale getirmek, kafamızdaki dağınıklığı toparlamanın en iyi yolu düşüncelerimizi görünür hale getirmektir. Çünkü düşüncelerimizi yazılı veya görsel olarak kaydetmek, zihnimizi boşaltmak için harika bir yöntemdir...
Bunun için sizlere Sherlock Holmes'un hafıza sarayına benzer, ama çok daha basit ve somut bir düşünce tekniği öneriyorum. Önerdiğim bu düşünce tekniğinin adı MİNDMAP yani zihin haritası.
Zihin haritası tekniği aslında yüzyıllardır çeşitli bilim insanları ve sanatçılar tarafından kullanılmış... "Mental Haritalar" veya "Öğrenme Haritaları" gibi isimlerle de anılıyor, fakat sistematik bir teknik olarak ortaya konulması 1969 yılında Tony Buzan sayesinde gerçekleşmiş...
Leonardo Da Vinci, Isaac Newton gibi tarihte yer etmiş önemli dehaların çalışma ve not alma yöntemlerinden esinlenilerek geliştirilmiş bir metoddur...
İster öğrenci olun, ister bir çalışan, sizlere anlatacağım bu tekniği hayatınızın her alanında uygulayabilirsiniz. Metodu uygulamak içinse tek ihtiyacınız olan boş bir kağıt ve yanında birkaç kalem...
- Hedefinizi belirleyin... (Merkeze ağaç resmi koyacağım) Bir akıl haritası gerçekte kağıt üzerinde bir “Düşünce Yolculuğu”nu temsil eder ve her yolculuk gibi onun da başarılı olabilmesi için önceden bazı planlamalar yapılması gerekir. Dolayısıyla bir akıl haritası oluşturmaya başlamadan önce atmanız gereken ilk adım, sonuçta nereye varmak istediğinize karar vermektir. Kağıdın merkezine belirlediğiniz hedefi yazın... Ben başlık olarak "Akıl Haritam" ismini veriyorum ve hem bilgeliği hem de bu düşünce tekniğini yansıttığı için görsel olarak ağaç kullanmayı tercih ediyorum. Unutmayın! Kağıdın boş ve çizgisiz olmasına özen gösterin. Çünkü bu sayfalar beyninizi özgür bırakıp, doğrusal olmayan, özgür ve yaratıcı bir şekilde düşünmenizi sağlar. Ana başlığı sayfanın ortasına bir şekil veya resim olarak koyun. Destekleyici bir anahtar kelime de kullanılabilir tabii. Zihin haritasının merkezden başlamasının nedeni, tıpkı ağaçlar gibi her yöne doğru dallanma özgürlüğünü sağlamaktır...
- Bağlantılar ekleyin... Ana konuya bağlanacak ikinci derecedeki başlıkları, yani alt başlıkları merkezden, kollar şeklinde dallandırarak ekleyin...Akıl haritaları, beynimizin gerçekte olduğu gibi hızlı ve etkin bir şekilde çalışmasını desteklemek için bu şekilde tasarlanmıştır. Çünkü beyin hücreleri, yani nöronlar, karmaşık bir ağ oluşturarak birbirleriyle iletişim kurarlar. Bu iletişim, elektriksel ve kimyasal sinyaller aracılığıyla gerçekleşir. Özellikle yeni bilgiler edindiğimizde, öğrenme süreci sırasında nöronlar arasında yeni bağlantılar oluşur veya mevcut bağlantılar güçlendirilir. Tıpkı nöronlar gibi çıkarttığınız yeni dallara alt başlıklar belirleyin... Aynı şekilde alt başlıklara da yeni yollar çizebilirsiniz.
- Renkler kullanın... Renkler, beynimizin uyarılmasında önemli etkenlerdir. Çünkü renkler, beyninizin sağ yarım küresini de işin içine katarak etkilidir...Yapılan araştırmalara göre, renkler hem yaratıcılığı hem de görsel hafızayı harekete geçirebilirler. Aynı zamanda renkli kalemler, haritanız üzerinde vurgular yapmanızı veya zaman yönetimi yapmanızı sağlayabilir... Örneğin, kırmızı rengini acil veya önemli anahtar kelimeler üzerinde kullanabilirsiniz.
- Anahtar kelimeler ekleyin... Her dallanma üzerine sadece bir tane anahtar kelime yazın. Kullanacağınız anahtar kelimelerin basit ve anlaşılır olmasına özen gösterin... Çünkü tek anahtar kelime, kendisinden dağılacak diğer bilgilerin eklenmesine daha fazla esneklik katar. Bu sayede anahtar kavramlar arasındaki bağlantılar kolayca ayırt edilebilir olduğu için, beynimizin fikirler ve kavramlar arasındaki ilişkiyi kurması kolaylaşır. Bilgiyi daha kolay organize edip, beyin fırtınaları yapabiliriz.
- Görseller kullanın... Dallanmaların üzerinde ve çevrede ilgili destekleyici görseller kullanın. Resimlerle bilginin hafızada kalması için çok etkilidir.Birçok araştırma, görsel bilgilerin metinsel bilgilere kıyasla daha iyi hatırlandığını göstermektedir. Belki duymuşsunuzdur, "Bir resim bin sözcüğe bedeldir." derler. Yani, görsel olarak sunulan bilgiler, çok daha hızlı ve etkili bir şekilde anlaşılabilir ve beynimize çok daha hızlı bir çağrışım yaptırabilirler. Çünkü bilgileri görsel olarak düzenlemek ve ilişkilendirmek, hafızayı güçlendirir ve bilgilerin daha iyi anlaşılmasını sağlar...Johns Hopkins Üniversitesi'nde yapılan araştırma, zihin haritalandırmasını kullanan öğrencilerin notlarının %12 arttığını göstermektedir.
Zihin haritasının Tony Buzan tarafından geliştirildiğini söylemiştim. Tony Buzan, zihinsel okuryazarlık teknikleri üzerine yaptığı çalışmalarla tanınır. Kendisi, kaleme aldığı ve ortak yazarlığını üstlendiği 80'den fazla kitapla bilinir. Yazdığı bu kitaplar arasından bir tanesi de "Akıl Haritaları" adlı kitaptır... Ben PDF olarak indirip okudum.
Kitabı okumak, akıl haritalarının neden bu kadar etkili olduğunu anlamak için beyninizin nasıl düşündüğü ve bilgiyi nasıl hatırladığı konusunda daha çok şey bilmenize yardımcı olacaktır.
Akıl haritasını dijital ortamda tasarlayabileceğiniz siteler ve araçlar da mevcuttur. Açıklama bölümüne sizler için bırakacağım.
Ancak, ben pek tavsiye etmiyorum. Bu arada, siz de kullandığınız düşünce veya not alma tekniklerini benimle, yorumlar bölümünde paylaşırsanız çok memnun olurum...
Kağıt ve kalem kullanmak, odaklanma, belleği güçlendirme ve yaratıcılığı teşvik etme açısından çok değerli bir araçtır.
Ünlü İspanyol romancı ve şair Miguel de Cervantes’in söylediği gibi, "Kalem, aklın dilidir."
Yarattığınız her akıl haritası, kendine özgü bir yaratıcılık örneğidir. Bu yüzden, yaratıcılığınızı kullanmaktan çekinmeyin.
Akıl haritanızı istediğiniz gibi özelleştirebilirsiniz. Yeni fikirler üretmek ve beyin fırtınaları yapmak için, önceliklerinizi saptamak için, projeleriniz için, problemlerinize çözüm üretmek için, hayatınızı planlamak ve "yolunuzu" bulmak için kullanabilirsiniz.
Hepsinden en önemlisi, bir şeyler öğrenmek ve öğrendiklerinizi kolayca hatırlamak için kullanabilirsiniz. Bilirsiniz, "Büyük resmi görmek" diye bir tabir vardır. Öğrendiğiniz ana konunun başlığını ve akıl haritanızı hatırlamak istediğinizde, düşünceler tıpkı beyninizdeki nöronlar gibi dallanarak, bilgilerle zihninizde akacak...
Her başarının ilk adımı bir düşünceyle başlar. Tek yapmanız gereken, bir düşünce tohumunu toprağa eklemek, sonra ise sadece neye dönüştüğünü izlemektir...
